Er waart een spook rond op internet, en het is een internetpetitie (en de vele reacties erop). Ik teken ze niet. Omdat ik ze zo lees:
De tekst van de oproep van
Ben Caudron, Clo Willaerts, Jo Caudron, Jozef Schildermans, Toon Lowetteenige mensen die al lang een restaurant uitbaten.Er waart een spook door
internetonze eetcultuur. Dominante Amerikaanseinternetmerken zoalsApple, Facebook, Google en Amazon.comMcDonalds, Subway en Starbucks leggen hun (Amerikaanse)culturele, economische, politieke en morele normeneetcultuur aan de rest van de wereld op. Moeten we dat zomaar pikken? En kunnen we er überhaupt nog iets aan doen?Een parabel
Kan je je het volgende voorstellen? Het is 1985 en
je koopt een auto. De beste wagens zijn Toyota’s. Op een dag rij je naar Amsterdam, waar je wagen plots stopt. Je mag overal naartoe, maar niet naar Amsterdam, omdat de baas van Toyota vindt dat zijn wagens niet naar zulk een oord van verderf horen te rijden.je gaat een McDonalds binnen, bestelt een steak met verse frietjes, maar je krijgt een hamburger met diepvriesfrieten geserveerd. […]
Onmogelijk ons voor te stellen, maar dat is wat vandaag dreigt te gebeuren voor gebruikers en klanten vanFacebook, Apple, GoogleMcdonalds, Subway en Starbucks, en een hele rits andere Amerikaansedigitalefastfood succesverhalen.De zwarte gaten van het web
Vraag tien mensen waaraan ze denken bij het woord
“zoekmachine”, “videowebsite” of “sociaal netwerk”"fastfood", "sponsbroodjes met teveel beleg" of "overprijsde slootwaterkoffie" en de kans is groot dat je maar drie namen terugkrijgt:Google, YouTube en FacebookMcDonalds, Subway en Starbucks. Hoewel voor elk van deze merken enkele tientallen alternatieven bestaan, is de aantrekkingskracht van dit handvol dominerende merken zo sterk dat ze meteen alle licht van de anderen wegnemen. Uiteraard valt dit moeilijk de merken zelf aan wrijven. Deze werden immers geholpen door de grote nood aan hypes waarover mainstream media kunnen berichten, wat op zijn beurt wervend werkt. En we weten allemaal waar we graag vertoeven: daar waar de anderen zijn.De nieuwe censoren
Dit is dan weer geen parabel, maar een collectie nieuwsfeiten van de voorbije maanden:
Apple weigert een Vlaamse strip wegens te veel bloot, Suske en Wiske wegens de Zwarte Madam en een Belgische app van boekenclub ECI omwille van een dubbelzinnig woord in de titel. Facebook verwijdert regelmatig zonder enige verklaring berichtjes van gebruikers omdat die “ongewenste” inhoud bevatten. Paypal, een dochterbedrijf van eBay, blokkeert betalingen aan Wikileaks. (lees ook noot onderaan) Amazon.com verwijdert publicaties van Wikileaks uit zijn webshop, maar laat een boek dat pedofilie propageert ongemoeid omdat het onder de Amerikaanse regels voor “freedom of speech” valt. McDonalds serveert enkel hamburgers naar Amerikaanse recept, Subway verkoopt broodjes zoals ze in de States geapprecieerd worden en Starbucks vraagt prijzen voor zijn koffie die je tot hiertoe enkel in Central Park moest betalen.Deze Amerikaanse bedrijven leggen dus hun al even Amerikaanse opvattingen over
moraliteit en politiekeetgewoonten aan de rest van de wereld op. Verder propageren ze ook hun eigen opvattingen over commercieen privacy, zelfs al zondigen die soms compleet tegen bijvoorbeeld de EU-richtlijnen. Eensin Facebookvan Amerikaans eten geproefd, raak je er nooit meer uit, ook niet na je dood.Facebook is en blijft eigenaar van je persoonsgegevens, foto’s, ontboezemingen. En dat is tegen de Europese privacyregels. Facebook respecteert namelijk niet de EU-regels die zeggen dat een bedrijf de consumentenwetten van het land waar het bedrijf opereert, moet volgen.Het pleidooi
Er zijn goede redenen te bedenken om vormen van filtering van aangeboden
inhoudmenu te onderschrijven. In een omgeving waar mensen van divers pluimage met elkaar moetenverkereneten, is eenleidraadmenu handig. Die is dan best een afspiegeling van demaatschappelijk gedragen normen en waardenbiefstuk friet en broodje martino. Waarbij“waarden” die dingen zijn die we met zijn allen het nastreven waard vindenbiefstuk-friet liefst met peperroomsaus; en“normen” de gedragsregels die we toepassen om deze waarden in te vullenmartino zonder ansjovis alsjeblieft.Waarden en normenbiefstuk-friet en een martino zijn echter geen universeel en tijdloos gegeven. Tijd en locatie zijn van belang.Daarom is het op zijn minst bedenkelijk dat de
Apples, Googles en FacebooksMcDonaldsen, Starbucksen en Subways van deze wereld hun eigen – meestal niet uitgesproken – Angelsaksischewaarden en normensmaak gebruiken om te bepalen wat de rest van de wereld tezieneten krijgt. Niet alleen kunnen nogal wat vragen gesteld worden bij het feit dat deze“spelregels”eetregels niet de tijdelijke uitkomst van een democratisch proces zijn, even problematisch is de ontzettendecultureleculinaire verarming die daardoor dreigt te ontstaan. Het kan aannemelijk zijn dat een doorsnee Amerikaan het benauwd krijgt bij het zien vaneen tepeleen kikkerbil, wij Europeanen,die oksels ongeschoren durven te latendie zelfs haggis zouden eten, worden er niet warm of koud van.De ondertekenaars van deze oproep maken zich zeer ongerust over de greep waarmee grote
IT-, telecom- en mediabedrijvenfoodsectorhet internetonze restaurants willen ombouwen tot eilanden waarin zij de wetten bepalen. Tot een splinternet waarinde individuele vrijheidhet menu niet meer in spanning staat metde wettende eetcultuur van het land, maar met de beslissingen uit een directiekamer inSilicon ValleyOak Brook #.Zij roepen de beleidsmakers, vooral de Europese, op om
privacy- en consumentenwetten zo aan te passen en toe te passen dathet wereldwijde webonze restaurants de vrijhaven vancommunicatie en creativiteitingrediënten en types cuisson voor allepersonen, verenigingen en bedrijven blijftmensen met een hongertje blijven.
De tegenreactie van lvb en co, teken ik ook niet, want dat lees ik dan weer als “Wanneer ge vanmiddag geen hamburger eet, hebben de communisten al gewonnen“.
Kortom: er is iets van (amerikaanse eetcultuur is niet gezond, puritanisme is niet leuk). Maar het is ook onzin (alsof er binnenkort alleen nog maar fastfood te krijgen gaat zijn, alsof wij ons libertaire ding niet kunnen doen op een door amerikaanse bedrijven gedomineerd internet).
I say we vote with our feet, niet met petities.
Als Facebook geen blote borsten laat zien, dan zetten we onze blote borsten niet op Facebook maar gebruiken we daarvoor Tumblr. Als Apple geen apps wil verkopen, dan maken we er webapps van. Het een sluit het ander niet uit. De ene dag fastfood, de andere dag een Michelinster. We want it all.
Als Amerikaanse online bedrijven hier succesvol willen zijn, zullen ze grotendeels liberaal moeten zijn. Anders stemmen wij met onze muis, en steken we onze online tijd in iets anders. En als wij morgen de europese puritein willen uithangen, dan vinden we de hel terug uit om de Amerikaanse verloederaars van onze zeden naar te verwensen. En zo beïnvloeden we elkaar. Common sense. Geen petitie die daar een iota aan verandert. En laat het u smaken.
Ik ga hier als goeie ouwe zeur nog eens een opmerking maken. Geen kritiek, dat zou ik niet durven. Maar heb je, buiten de taal, al verschillen gezien tussen Facebook in pakweg Maleisië en UK?
En als we nu naar de analogie kijken, ben je al eens een McDonalds in diezelfde landen binnengestapt en de vergelijking gemaakt?
LikeLike
Ha, maar toevallig past dat nog goed in mijn laatste stelling: die Amerikaanders passen zich wel aan de lokale toestand, als er maar geld mee te verdienen valt.
LikeLike
geweldig stuk!
LikeLike
Grappig en creatief, maar enigszins naast de kwestie. Hoeveel Subways, Strabucks en McDonalds zijn er bij ons? Die merken zijn bijlange na niet zo dominant als Facebook, Google, Ebay, Apple… Frituren met Hollandse bickyburgers (jakkes!), onze eigen Belgische Quicks, lokalen broodjeszaken met smoskes, Le Pain Quotidien voor de snobs en koffiehuizen waar madammen met bontjassen elke morgen koffieklatsj houden zijn enkele van de vele, voor iedereen beschikbare alternatieven. Dat is op het net helemaal anders, en daar gaat onze oproep over.
LikeLike
Ebay dominant? Heb jij recent nog eens iets proberen te kopen/verkopen: hebbes, 2dehands, … zijn een pak drukker.
Apple dominant? Hou eens 100 mensen in de straat aan…
Facebook en Google zijn wel al betere voorbeelden van waar jij met je punt naar toe wil. Maar ook daar zijn er alternatieven in overvloed. Of is deel van hun appeal misschien net dat ze een “cleane” omgeving zijn (FB op die manier aanvaardbaar voor jong en oud) of “don’t be evil” als motto hebben.
LikeLike
Knap geschreven.
LikeLike